Koło Gospodyń Wiejskich

Koło Gospodyń Wiejskich w Brzezinach powstało jako jedno z pierwszych w Gminie w 1927 r. Zarząd Koła stanowiły wówczas: Franciszka Szyszka – przewodnicząca, Maria Tkacz – sekretarz, Anna Cichońska – skarbnik. Pierwszymi członkiniami były: Aniela Machulska, Stanisława Gajek, Antonina Rutkowska, Franciszka Tkacz, Katarzyna Rabiej, Józefa Kij, Marianna Kruk, Franciszka Kij, Franciszka Kasperek, Marianna Błaszczyk, Franciszka Frankowicz.

W okresie międzywojennym KGW odegrało ogromna rolę w życiu wsi. Kobiety stały się prekursorkami rozwoju rolnictwa. To dzięki nim wprowadzano do uprawy nowe rośliny, organizowano kursy ogrodnicze i hodowli nowych odmian zwierząt. Uczestniczyły w kursach szycia, gotowania, pieczenia, nowych sposobów żywienia. Uczyły się wychowywania dzieci i udzielania pierwszej pomocy. Zakładały wypożyczalnie sprzętu gospodarstwa domowego i rolniczego. Z inicjatywy kobiet w Brzezinach w 1936 r. zaczął funkcjonować sklep spożywczo-przemysłowy.

Podczas wojny kobiety zrzeszone w KGW działały w konspiracji – współpracowały z partyzantami, przechowywały rannych z lasu, były sanitariuszkami, łączniczkami. Odegrały w ten sposób dużą rolę w walce o niepodległość kraju.

W czasach powojennych i późniejszych duży nacisk położyły na zachowanie oryginalnej tradycji wsi i sztuki ludowej. Ta forma działalności stała się dominująca, ale nie zaprzestały też innych działań. Organizowały pomoc dla rodzin potrzebujących, urządzały zabawy dochodowe na cele społeczne, występowały w ważnych sprawach na forum ogólnopolskim (np. w 1998 r. udział w manifestacji w Warszawie w sprawie obrony województwa).

W 1956 r. przewodniczącą KGW w Brzezinach została Zofia Wawrzeńczyk. Koło działało prężnie na terenie gminy, za co w 50-tą rocznicę powstania kobiety należące do niego zostały odznaczone Orderem Serca Matki Wsi. Były to: Aniela Kubicka, Aniela Machulska, Józefa Machulska, Anna Frankowicz, Maria Bedla, Józefa Barańska, Maria Zygadło, Janina Kruk, Genowefa Baran, Zofia Wawrzeńczyk. Bardzo hucznie było obchodzone 60-lecie istnienia Koła. Uczczono je utworzeniem ludowego zespołu śpiewaczego.

W 1996 r. działaczki Koła uczestniczyły w obchodach 130-lecia Kół Gospodyń Wiejskich w Polsce, które odbyły się w WDK w Kielcach. Na specjalnie przygotowanej wystawie wraz z innymi kobietami z gminy mogły zaprezentować kroniki działalności, dyplomy, wyróżnienia oraz własne przetwory, wypieki, owoce. Podczas uroczystości z udziałem wojewody i innych znaczących osób wyróżniające się członkinie otrzymały za swą działalność Ordery Serca Matki Wsi. Wśród nich były: Wanda Baran i Marianna Wójcik z Brzezin. Odznaczenie Ludowych Zespołów Sportowych otrzymała Zofia Wawrzeńczyk, przewodnicząca Gminnego Związku Kół Gospodyń Wiejskich.

W kwietniu 1997 r. członkinie KGW naszej gminy brały udział w spotkaniu z prezydentem RP, Aleksandrem Kwaśniewskim, który odwiedził Busko. Reprezentowały też gminę w Krajowym Kongresie Kultury Wsi, jaki odbył się w Częstochowie na Jasnej Górze. Podczas trwania Kongresu mogły się zapoznać ze stanem polskiej kultury ludowej oraz kierunkami i perspektywami jej rozwoju.

W 1997 roku przypadł również jubileusz 70-lecia istnienia KGW w Brzezinach, który świętowano bardzo uroczyście. Obchody rozpoczęły się Mszą św. w kościele parafialnym, podczas której ks. proboszcz Jan Pragnący podkreślił w homilii szczególną rolę kobiet w życiu wsi, parafii i lokalnej społeczności. Dalsza część uroczystości miała miejsce w budynku szkoły, dokąd wszyscy uczestnicy przeszli w barwnym korowodzie, prowadzeni przez kapelę ludową. Kobietom z Brzezin towarzyszyły ich koleżanki z Kół z okolicznych wiosek. Wszystkich przywitała przewodnicząca Gminnego Związku KGW, Zofia Wawrzeńczyk, która przedstawiła jednocześnie historię KGW w gminie Morawica, a szczególnie bogatą działalność Koła w Brzezinach. Obecny na uroczystości wójt Marian Buras skierował do kobiet wiele ciepłych słów, podkreślając rolę ich organizacji w życiu nie tylko własnej miejscowości, ale i całej gminy. Prezes Wojewódzkiego Związku Kółek i Organizacji Rolniczych, Bogdan Żerniak, udekorował panie Orderami Matki Wsi, które otrzymały: Stanisława Wojcieszyńska, Helena Lużyńska, Zofia Gawęcka. Natomiast medalami Za Zasługi dla Kółek Rolniczych odznaczone zostały: Stanisława Kij, Wanda Baran, Marianna Wójcik, Barbara Kanarek i przewodnicząca Koła, Teresa Wieczorek. Wszystkie panie należące do Koła otrzymały wiele listów gratulacyjnych, życzeń i podziękowań oraz pamiątek, upominków. W części artystycznej wystąpiły z okolicznościowymi przyśpiewkami obecne na uroczystości zespoły ludowe oraz Cecylia Korban i Cecylia Słabek z Nowej Słupi we wspaniałych monologach. Swój wiersz napisany na tę okazję zaprezentowała też poetka Daniela Kowalska z Nidy.

Obecnie KGW w Brzezinach działa głównie jako: Zespół folklorystyczny „Brzezinianki”

To jeden z wielu zespołów tego typu w gminie Morawica. Powstał w 1983 r. w ramach istniejącego już od blisko 60 lat Koła Gospodyń Wiejskich. Rozpoczęły się coroczne wyjazdy na Buskie Spotkania z Folklorem, gdzie zespół prezentował utwory Cecylii Korban i zawsze zajmował czołowe miejsca. Kierownikiem zespołu była Teresa Wieczorek, a po jej śmierci funkcję tę pełni Wanda Domagała.

W 1992 r. zespół wyjechał na występy do Wilna, gdzie przez pięć dni był przyjmowany bardzo gorąco. Pieśni i piosenki w wykonaniu „Brzezinianek” budziły ogromne wzruszenie u Polaków mieszkających na Litwie.

W 1993 r. zespół uświetnił uroczyste otwarcie linii autobusowej MZK do Brzezin.

W tym też roku zdobył II miejsce na Buskich Spotkaniach z Folklorem. W roku następnym panie z zespołu miały zaszczyt przygotować poczęstunek dla ambasadora Chińskiej Republiki Ludowej z małżonką goszczących w gminie, uświetniły też spotkanie swoim występem.

W latach 90-tych do zespołu „Brzezinianki” należały: Wanda Baran, Teresa Wieczorek, Genowefa Ślusarczyk, Maria Wójcik, Barbara Kanarek, Krystyna Wilk, Stanisława Wojcieszyńska, Zofia Gawęcka, Genowefa Bętkowska, Wanda Domagała, Stanisława Kij, Stefania Bedla, Bogdan Malicki, Henryk Sołtys, Stanisław Sołtys.

14 października 2017 roku „Brzezinianki” świętowały aż dwa okrągłe jubileusze – 90-lecie Koła Gospodyń Wiejskich i 35-lecie Zespołu Folklorystycznego „Brzezinianki”. Burmistrz Miasta i Gminy Morawica Marian Buras pogratulował i podziękował za zaangażowanie w życie kulturalne gminy oraz krzewienie tradycji ludowych. Z okazji Jubileuszu Panie dały popis swoich umiejętności wokalnych i muzycznych, a zaproszeni goście wspaniale się bawili przy dźwiękach ludowej muzyki, świętując wraz z Jubilatkami.

„Brzezinianki” wykorzystują głównie utwory Cecylii Korban, twórczyni ludowej z Nidy oraz nauczycielki Doroty Wawrzyckiej. Członkinie układają również własne teksty okolicznościowe. Jest to zespół śpiewaczy, ale ma też w swoim repertuarze widowiska obrzędowe: „Handlorka gorkami” (wg scenariusza Cecylii Korban) i „Noc świętojańska”.

Zespół jest znany i ceniony w środowisku folklorystycznym. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień podczas przeglądów gminnych, wojewódzkich i ogólnopolskich. Najważniejsze osiągnięcia zespołu to: III miejsce za obrzęd „Noc Świętojańska” przedstawiony w Brzezinach koło Łodzi (2002 r.), wyróżnienie na Sabałowych Bajaniach w Bukowinie Tatrzańskiej (2002 r.), III miejsce na Sabałowych Bajaniach w Bukowinie Tatrzańskiej (2006 r.), nagroda podczas występów w powiatowym konkursie „Na Wsi Bezpieczniej”, III miejsce podczas Buskich Spotkań z Folklorem (2007 r.), wyróżnienie dla Stanisławy Wojcieszyńskiej na przeglądzie Powiatowym w Przedborzu, III miejsce podczas II Przeglądu Zespołów Obrzędowych za obrzęd „Chałupkowe Garcynki”. „Brzezinianki” uświetniają również swoimi występami miejscowe uroczystości, np. nadanie imienia Zespołowi Szkół w Brzezinach, otwarcie Placu Rekreacyjno-Sportowego w Brzezinach, Dzień Strażaka, festyny organizowane przez Stowarzyszenie Przyjaciół Brzezin i Podwola. Uczestniczą w imprezach gminnych, tj. Dożynki, Morawicka Noc Kupały, Chałupkowe Garcynki.

Aktualnie przewodniczącą Koła Gospodyń Wiejskich w Brzezinach jest Wanda Szewczyk.

Opr. Marianna Węgrzyn

logo_wh

Kontakt

Stowarzyszenie Przyjaciół Brzezin
Brzeziny, pl. ks. Augusta Żołątkowskiego 1
26-026 Morawica

tel. 507 366 455
email: stowarzyszenie.brzeziny@gmail.com

w sprawach świetlicy: 605 075 365