Państwo Gajdowie z Dębskiej Woli byli twórcami oraz propagatorami kultury ludowej na terenie gminy Morawica. Ich twórczość wykonywana jest do tej pory np. przez zespół „Brzezina”.

Tomasz Gajda był poetą, gawędziarzem, satyrykiem, rzeźbiarzem. Robił piękne i niespotykane wycinanki, miał zdolności plastyczne. Zdobywał laury w konkursach. Kochał wieś, jej naturalne piękno, tradycję, zwyczaje. Opisywał ubogie życie wiejskie. Często używał gwary. W pamięci ludzi wskrzeszał nieżyjących już twórców i postacie godne uwagi. Zmarł 29 czerwca 2000 roku w wieku 88 lat.

Małżonka, Feliksa Gajda razem z Haliną Szelestową i kapelą Mieczysława Kucharskiego wniosła ogromny wkład w podtrzymanie tradycji ludowej. Pieśni ułożone przez Feliksę Gajdę znalazły się w repertuarze zespołów folklorystycznych niemal całego regionu kieleckiego. Zmarła 28 czerwca 1997 roku.

Strachy

Wracoł Wawrzek Warga stary pijanica,

Dość późnym wiecorem z karcmy Morawica.

Wypił jedną kwortę mocnej okowity,

Spać mu się zakciało był troske podpity.

Spotkał kole drogi staro polno gruse,

Tutej się połoze bo przespać se muse.

Ledwie się połozył i jus zamknoł ocy,

Było bardzo późno gdzieś kole północy

Kiedy społ nas Wawrzek twardym snem jak suseł,

Podjechała bryka w ćtery kunie kłusem.

Faśmon w liberyji, w środku piekno dama,

Ubrano na corno siedziała se sama

Obudź się cowieku woło corno dama

Zabiere cie z sobą, jade ino sama.

Nie pudzies som w nocy bo jezdeś zalony,

A jo cie zawieze do chałpy, do zony.

Wawrzek się obudził i przeciero ocy,

Jak zyje nie widział tak piekny karocy.

Siod Se kole pani az westchnął chudzina,

Ze bidnego Wawrzka tako dama wzina.

Wawrzek nie pamietoł co się dalij działo,

Bo jak się obudził dobrze jus widniało,

Przeciro znoł ocy oglodo się w koło,

A jes u siebie w kwostach za stodołą.

Przy nim gałąź z grusy, nią był przywieziony

Porceta podarte tyłek pokrwawiony.

Jechał Wawrzek pijak nie w pański karocy

Diabły go przywiozły na gałezi w nocy

Wiara w duchy, cary zanikła, przepadła,

Tylko kazdy pijak mo dziś w sobie djabła.

Tomasz Gajda

Dębska Wola 21.071977 r.

Oczy moje, oczy

Oczy moje, oczy

Kaj wy spoglądacie

Pewnie ku tej stronie

Gdzie kochanie macie

Miałyście je, miały

Ale już nie macie

Darmo moje oczy

Darmo spoglądacie

Lepiej było, lepiej

Ziemniaki wykopać

Niż żeby się w tobie

Marysiu zakochać

Jak ziemniaki wykopię

Odpocząć se mogę

A ciebie Marysiu

Zapomnieć nie mogę…

Feliksa Gajda